Cây Bạc Hà Là Gì? 10 Công Dụng Của Lá Bạc Hà Ít Người Biết

Cây bạc hà là loại cây phổ biến vì mùi thơm đặc trưng của nó. Vậy cây bạc hà là cây gì? Cong dụng của lá bạc hà ra sao? Trong phần chia sẻ hôm nay, GANI sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về tác dụng của loài cây này cũng như những ứng dụng của nó trong đời sống nhé

Cây Bạc Hà Là Cây Gì?

Bạc hà là một loại cây lá có lẽ được biết đến nhiều nhất vì liên quan đến hơi thở thơm tho do cảm giác mát lạnh mà nó tạo ra trong miệng. Kem đánh răng, nước súc miệng, kẹo bạc hà và kẹo cao su thường có hương bạc hà.

Cây bạc hà có tên khoa học là Mentha arvensis Lin, thuộc họ hoa Môi Lamiaceae, cây thân thảo lâu năm. Bạc hà có thân mềm, bò lan. Cây cao khoảng 30 – 150cm tùy từng loại.

Nhiều bạn thắc mắc lá bạc hà là lá gì? Có hình dáng ra sao thì lá bạc hà là loại lá đơn, có cuống ngắn, mọc đối xứng thân, tầng trên tầng dưới so le nhau, mép lá có răng cưa. Cả thân, lá đều có lông mỏng bao phủ để bảo vệ và tiết hương thơm cay đặc trưng. 

Hoa nở vào tháng 8 – 10 có màu hồng nhạt, trắng hoặc tím, nhỏ; quả có 4 hạt. Cây thường mọc hoang dại ở những vùng núi cao, khí hậu mát mẻ hay giá lạnh như châu Âu (Đức, Pháp,…), Trung Quốc và một số vùng ở Việt Nam như Sapa, Sìn Hồ – Lai Châu,…

Ngoài ra, bạc hà được trồng tại một số vùng chuyên canh cây dược liệu.

Có đến hơn 16 loại bạc hà khác nhau, được phân biệt dựa theo hình dáng lá và nồng độ tinh dầu. Trong đó, phổ biến nhất là cây bạc hà Âu và cây bạc hà Á. Và nhiều người thường nhầm lẫn giữa cây bạc hà và húng lủi bởi hình dáng giống nhau.

Húng lủi là loại rau thơm khá quen thuộc ở Việt Nam, có hương thơm nhẹ; khác với bạc hà hương cay the và mát lạnh hơn nhiều. 

Hàm lượng tinh dầu trong bạc hà khoảng từ 1 – 3% menthol, limonen, ximen, methyl acetate,… tập trung ở thân và lá. Chính những tinh dầu bạc hà này gây kích thích, hưng phấn thần kinh, giãn nở mạch máu, bài tiết mồ hôi và hạ thân nhiệt.

Không chỉ vậy, bạc hà còn giúp ức chế một số chủng vi khuẩn và vi nấm.

Ngoài việc làm thơm mát hơi thở, bạc hà còn được dùng để tăng thêm hương vị cho thức ăn và đồ uống. Mint được biết đến với việc tạo thêm hương vị tươi mới cho kem sô cô la bạc hà, cocktail mojito và các món ăn từ thịt cừu.

Trong bài viết này, GANI sẽ chỉ bàn về công dụng của lá bạc hà trong đời sống và y học bạn nhé.

Lá Bạc Hà Có Tác Dụng Gì? Góc Nhìn Y Học

Lá bạc hà có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe, hàm lượng dinh dưỡng trong lá bạc hà cũng không phải là thấp. [1]

1. Lá bạc hà rất giàu chất dinh dưỡng

Mặc dù bạc hà không phải là loại thực phẩm phổ biến nhưng lá bạc hà có chứa một lượng chất dinh dưỡng tương đối.

Trên thực tế, chỉ dưới 1/3 cốc hoặc nửa ounce (14 gram) lá bạc hà chứa [2] :

• Lượng calo: 6
• Chất xơ: 1 gram
• Vitamin A: 12% RDI
• Sắt: 9% RDI
• Mangan: 8% RDI
• Folate: 4% RDI

Bởi vì hương vị the mát, sảng khoái của nó, bạc hà thường được thêm vào công thức nấu ăn với một lượng nhỏ, vì vậy việc ăn 14 gram bạc hà lá khó khả thi.

Tuy nhiên, có thể bạn có thể đạt đến gần số lượng này trong một số công thức nấu ăn salad bao gồm bạc hà trong số các thành phần khác.

Bạc hà là một nguồn đặc biệt tốt của vitamin A, một loại vitamin tan trong chất béo , rất quan trọng cho sức khỏe của mắt và thị lực ban đêm

Nó cũng là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, đặc biệt là khi so sánh với các loại thảo mộc và gia vị khác. Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể bạn khỏi stress oxy hóa, một loại tổn thương tế bào do các gốc tự do gây ra

2. Tác dụng của cây bạc hà theo y học cổ truyền

Cây bạc hà có tác dụng làm ra mồ hôi, trừ phong giảm đau, chỉ ho, kiện vị, chỉ tả, tăng tiết mật, kích thích tiêu hóa, giải độc, thúc ban sởi mọc. Dùng cây bạc hà trị ho, cảm mạo phong nhiệt, biểu hiện sốt cao, mũi tắc, đau đầu, ít hoặc không có mồ hôi.

Liều dùng, ngày 2 – 12g, dạng thuốc hãm, thuốc sắc. Những người khí hư huyết táo, can dương thịnh biểu hư, mồ hôi nhiều không nên dùng. Không nên dùng cây bạc hà cho trẻ con dù bằng cách xông hơi hay uống

3. Công dụng của lá bạc hà có thể giúp cải thiện hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một chứng rối loạn đường tiêu hóa phổ biến. Nó được đặc trưng bởi các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đau dạ dày, đầy hơi, chướng bụng và thay đổi thói quen đi tiêu.

Mặc dù điều trị IBS bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và dùng thuốc, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng dùng tinh dầu bạc hà như một phương thuốc thảo dược có thể hữu ích.

Lá bạc hà có chứa một hợp chất gọi là menthol, được cho là có thể giúp giảm bớt các triệu chứng IBS thông qua tác dụng thư giãn của nó đối với các cơ của đường tiêu hóa

Một đánh giá của 9 nghiên cứu bao gồm hơn 700 bệnh nhân bị IBS cho thấy rằng việc uống viên nang dầu bạc hà đã cải thiện các triệu chứng IBS nhiều hơn đáng kể so với viên nang giả dược

Một nghiên cứu cho thấy 75% bệnh nhân dùng tinh dầu bạc hà trong bốn tuần cho thấy sự cải thiện các triệu chứng IBS, so với 38% bệnh nhân trong nhóm dùng giả dược

Đáng chú ý, gần như tất cả các nghiên cứu cho thấy giảm triệu chứng IBS đều sử dụng viên nang dầu thay vì lá bạc hà thô.

3. Tác dụng của lá bạc hà có thể giúp giảm chứng khó tiêu

Cây bạc hà cũng có thể có hiệu quả trong việc giảm các vấn đề tiêu hóa khác như đau bụng và khó tiêu.

Chứng khó tiêu có thể xảy ra khi thức ăn nằm trong dạ dày quá lâu trước khi đi vào phần còn lại của đường tiêu hóa.

Lá bạc hà giúp cơ thể tăng dịch tiết ra ở túi mật và giúp mật lưu thông tốt hơn. Chính việc này, đã giúp tăng cường và thúc đẩy tốc độ tiêu hóa, đồng thời hỗ trợ giúp duy trì lượng cholesterol ở mức ổn định.

Lá bạc hà cũng có tác dụng giúp làm giảm đau và dịu bớt cơn khó chịu do đầy hơi và chướng bụng.

Còn gì tuyệt vời hơn khi nhâm nhi thưởng thức một ấm trà bạc hà tại nhà mà lại có tác dụng tốt với chứng đầy hơiMột ấm trà bạc hà nóng tự làm tại nhà chính là một liều thuốc thiên nhiên hiệu quả để trị chứng đầy hơi

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thức ăn đi qua dạ dày nhanh hơn khi mọi người dùng tinh dầu bạc hà trong bữa ăn, có thể làm giảm các triệu chứng của loại khó tiêu này

Một nghiên cứu lâm sàng ở những người bị chứng khó tiêu cho thấy rằng sự kết hợp của tinh dầu bạc hà và tinh dầu caraway được dùng trong viên nang có tác dụng tương tự như các loại thuốc được sử dụng để điều trị chứng khó tiêu.

Điều này đã giúp cải thiện tình trạng đau dạ dày và các triệu chứng tiêu hóa khác

4. Công dụng của lá bạc hà giúp cải thiện chức năng não

Ngoài việc ăn bạc hà, có những tuyên bố rằng hít phải hương thơm của tinh dầu từ cây có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cải thiện chức năng não .

Lá bạc hà có thể cải thiện trí nhớ của bạn. Tiêu thụ lá bạc hà thường xuyên có thể làm tăng sức mạnh của não bằng cách cải thiện sự tỉnh táo, khả năng duy trì trí nhớ và các chức năng nhận thức khác.

Một nghiên cứu bao gồm 144 người trưởng thành trẻ tuổi đã chứng minh rằng ngửi mùi thơm của tinh dầu bạc hà trong 5 phút trước khi thử nghiệm giúp cải thiện đáng kể trí nhớ

Một nghiên cứu khác cho thấy rằng ngửi những loại dầu này trong khi lái xe sẽ làm tăng sự tỉnh táo và giảm mức độ thất vọng, lo lắng và mệt mỏi

Ngoài ra, một nghiên cứu cho thấy chất chiết xuất từ lá ​​bạc hà có tiềm năng điều trị các triệu chứng của bệnh Alzheimer, mặc dù vẫn cần nghiên cứu thêm.

5. Có thể giảm đau khi cho con bú

Các bà mẹ đang cho con bú thường bị đau và nứt núm vú, điều này có thể khiến việc cho con bú trở nên đau đớn và khó khăn hơn

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đắp lá bạc hà lên da có thể giúp giảm đau khi cho con bú .

Trong các nghiên cứu này, các bà mẹ đang cho con bú thoa nhiều dạng bạc hà khác nhau lên vùng xung quanh núm vú sau mỗi lần cho con bú. Thông thường, họ sử dụng một loại tinh dầu riêng hoặc pha loãng với dầu nền hoặc nước.

Một nghiên cứu cho thấy rằng việc thoa nước bạc hà sau khi cho con bú sẽ hiệu quả hơn so với việc thoa sữa mẹ đã vắt ra trong việc ngăn ngừa nứt núm vú và quầng vú, giúp giảm đau núm vú

Hơn nữa, một nghiên cứu bổ sung cho thấy rằng cả cơn đau và mức độ nghiêm trọng của vết nứt núm vú đều giảm ở những bà mẹ thoa tinh dầu bạc hà sau mỗi lần cho con bú

6. Cải thiện chủ quan các triệu chứng cảm lạnh, ho

Nhiều phương pháp điều trị cảm lạnh và cảm cúm không kê đơn thuốc có chứa menthol, một hợp chất chính trong tinh dầu bạc hà.

Nhiều người tin rằng tinh dầu bạc hà là một loại thuốc thông mũi hiệu quả có thể giúp loại bỏ tắc nghẽn và cải thiện luồng không khí và hơi thở.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tinh dầu bạc hà không có chức năng thông mũi. Điều đó đang được nói, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tinh dầu bạc hà có thể cải thiện hơi thở bằng mũi một cách chủ quan

Tức là mặc dù tinh dầu bạc hà không có tác dụng làm thông mũi nhưng nó có thể khiến mọi người có cảm giác như thở dễ hơn khi dùng nó.

Điều này có thể giúp giảm bớt áp lực thở một phần nào cho những người bị cảm lạnh hoặc cúm, một số người có thể thấy rằng các triệu chứng cảm lạnh giảm sau khi thoa hơi tinh dầu bạc hà.

Tuy nhiên, ODS khuyên rằng tinh dầu bạc hà có thể gây ra kích ứng da và mẩn đỏ. Họ khuyến cáo rằng cha mẹ hoặc người chăm sóc không thoa tinh dầu trực tiếp lên ngực hoặc mặt của trẻ do các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra sau khi hít hoăc trực tiếp.

7. Cây bạc hà có thể chống hôi miệng

Cây bạc hà chính là một chất chống vi sinh vật tự nhiên và có tác dụng giúp hơi thở luôn thơm mát. Kẹo cao su có hương bạc hà và kẹo bạc hà là một trong những thứ đầu tiên mọi người tìm đến khi cố gắng ngăn ngừa hoặc loại bỏ hơi thở có mùi.

Các chuyên gia đồng ý rằng hầu hết các sản phẩm này có thể che giấu hơi thở có mùi hôi trong vài giờ. Tuy nhiên, chúng chỉ che đi hơi thở có mùi và không làm giảm vi khuẩn hoặc các hợp chất khác gây hôi miệng ngay từ đầu

Ngoài ra, sử dụng nước súc miệng có chứa tinh dầu bạc hà có thể giúp bạn tiêu diệt vi khuẩn trong miệng và giúp răng khỏe mạnh.

8. Giảm các triệu chứng dị ứng

Cây bạc hà có chứa một chất chống oxy hóa và chống viêm được gọi là axit rosmarinic.

Nghiên cứu năm 2019 trên chuột nhận thấy rằng axit rosmarinic làm giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn khi so sánh với nhóm đối chứng không được bổ sung.

Họ cây bạc hà cung cấp một loạt các hợp chất thực vật có tác dụng chống dị ứng, theo a Đánh giá năm 2019 được xuất bản trong Frontiers in Pharmacology .

Tuy nhiên, hàm lượng chiết xuất bạc hà trong dầu và thuốc mỡ có thể mạnh hơn nhiều so với bạc hà trong chế độ ăn uống. Có rất ít nghiên cứu về tác dụng của cây bạc hà trong chế độ ăn uống đối với các triệu chứng dị ứng.

9. Lá bạc hà trị mụn

Lá bạc hà có đặc tính chống viêm và chống vi khuẩn giúp điều trị mụn trứng cá và mụn bọc trên da. Lá bạc hà chứa một lượng lớn axit salicylic có tác dụng chống mụn trứng cá. Nó cũng hoạt động như một chất làm sạch da hiệu quả.

Lá bạc hà có đặc tính chống oxy hóa giúp bạn có được làn da sạch và trẻ trung bằng cách loại bỏ các gốc tự do khỏi cơ thể.

Những cách khác mà bạc hà làm cho làn da của bạn khỏe mạnh là nó giữ được độ ẩm cho da, loại bỏ tế bào chết và bụi bẩn từ các lỗ chân lông trên da, và làm cho làn da trở nên rạng rỡ và săn chắc.

10. Lá bạc hà thúc đẩy giảm cân

Lá bạc hà là loại thảo mộc thơm có thể giúp bạn giảm cân. Các loại tinh dầu bạc hà giúp kích thích các enzym tiêu hóa giúp tiết mật và thúc đẩy tiêu hóa.

Nó cũng giúp cải thiện sự hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Khi cơ thể có thể hấp thụ và hấp thụ các chất dinh dưỡng một cách hợp lý, sự trao đổi chất của bạn sẽ tăng lên. Sự gia tăng sự trao đổi chất thúc đẩy quá trình giảm cân.

Công Dụng Của Lá Bạc Hà Trong Đời Sống

Vậy lá cây bạc hà có tác dụng gì khác ngoài dùng trong các bài thuốc chữa gan hay không? Dưới đây là một số mẹo dùng cây bạc hà dành cho bạn:

• Dùng tinh dầu bạc hà làm sạch xoang mũi: Trong tinh dầu bạc hà chứa rosmarinic acid giúp chống viêm. Bạn chỉ cần dùng 2 – 3 giọt tinh dầu bạc hà để xông hơi trực tiếp sẽ thông được xoang mũi. 
• Dùng bạc hà chống say tàu xe: Nhỏ khoảng 3 giọt tinh dầu bạc hà vào khăn tay để bịt lên mũi sẽ ngừa chứng buồn nôn, nhức đầu do say tàu xe.
• Dùng cây bạc hà đuổi muỗi: Dùng máy xông hơi cho tinh dầu bạc hà sẽ giúp hương thơm phân tán vào không khí và xua đuổi côn trùng gây bệnh.
• Dùng bạc hà trị ho, cảm mạo thông thường: Bạn cần dùng lá bạc hà khô, kinh giới, hành hoa mỗi thứ 6g, bạch chỉ 4g, phòng phong 5g, đem rửa sạch và hãm như trà trong 15 đến 20 phút. Uống khi nước uống vẫn còn ấm, sau đó đắp chăn và nằm nghỉ ngơi.
• Dùng bạc hà trị hôi miệng: Bạn có thể uống 1 ly trà bạc hà hoặc nhai lá trực tiếp để khử mùi hôi thức ăn còn bám trong miệng.
• Dùng bạc hà trị tiêu chảy: Hãm nước bạc hà tươi trong 5 phút và uống ấm sẽ giúp giảm dần triệu chứng tiêu chảy, thúc đẩy tiêu hóa tốt hơn.

Tinh Dầu Bạc Hà

110.000 ₫

Xem ngay

Tác Hại Của Lá Bạc Hà

Giống như nhiều loại thảo mộc, lá bạc hà có thể ảnh hưởng xấu đến một số người.

Những người bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản ( GERD ) không nên sử dụng bạc hà để làm dịu các vấn đề về tiêu hóa. Theo một đánh giá năm 2019, bạc hà thường hoạt động như một tác nhân gây ra các triệu chứng GERD.

Dùng tinh dầu bạc hà với liều lượng lớn có thể gây ngộ độc. Tinh dầu bạc hà nguyên chất là chất độc và không dùng để tiêu thụ bên trong. Mọi người chỉ nên thoa thuốc lên da hoặc bề mặt gần đó, chẳng hạn như gối, để phân tán lượng tinh dầu

Không thoa dầu bạc hà lên mặt của trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ, vì nó có thể gây co thắt làm ức chế hô hấp.

Nói chuyện với bác sĩ của bạn để xác định xem liệu bất kỳ loại thuốc nào bạn đang uống có thể tương tác với lá bạc hà hoặc tinh dầu bạc hà. [3]

Kết luận

Trên đây là những đặc điểm và những ứng dụng của lá bạc hà đem đến cho sức khỏe con người. Không chỉ thế, cây bạc hà còn được chiết xuất thành tinh dầu, phục vụ cho nhu cầu làm đẹp của chị em phụ nữ.

Tại Gani.vn luôn cập nhật nhiều thông tin hữu ích xoay quánh chủ đề sức khỏe và làm đẹp, vì thế đừng quên ghé thăm Gani mỗi ngày để có thêm kiến thức hay cho mình nhé!

• 30 Công Dụng Của Tinh Dầu Bạc Hà Mà Bạn Chưa Biết
• Cách Làm Tinh Dầu Bạc Hà Tại Nhà Đơn Giản Ai Cũng Làm Được
• 5 Cách Dùng Tinh Dầu Bạc Hà Đuổi Chuột Hiệu Quả Với Mẹo Này