Cây Xô Thơm Là Gì? Tác Dụng, Cách Chăm Sóc, Cách Dùng 2022

Trong gia đình họ bạc hà chúng ta đã tìm hiểu khá là nhiều loại cây như oải hương, tía tô đất, oregano, hương thảo, húng quế, quảng hoắc hương… Mỗi loại cây thảo dược đều có hương thơm đặc trưng và những giá trị y học vô cùng phong phú. Hôm nay, Gani sẽ giới thiệu cho bạn một loại thảo dược khác cũng trong họ Bạc hà (Hoa môi) đó chính là cây xô thơm.

Cây Xô Thơm Là Cây Gì?

Cây xô thơm hay còn được biết với tên gọi là xôn là một loại cây thân thảo sống lâu năm hoặc ngắn ngày có tên khoa học Salvia officinalis.

Cây xô thơm có nguồn gốc từ lưu vực phía bắc Địa Trung Hải, cùng với một số khu vực ở bắc Phi và Trung Á .

Cây xô thơm có tên tiếng Anh là Sage, nó có một lịch sử lâu đời được dùng làm thảo mộc thiên nhiên và ngày nay nó được trồng chủ yếu để lấy tinh dầu xô thơm.

Đặc điểm cây xô thơm

Cây xô thơm có chiều khoảng 1 – 1,2m với thân cây hình vuông dày có lông. Các lá dài khoảng 0,3m ở gốc, mặt trên của lá hình thoi, có lông tơ bao phủ.

Hoa mọc thành chùm, có 2-6 hoa ở mỗi đỉnh và được tổ chức thành các lá bắc lớn nhiều màu sắc có màu từ tím nhạt đến tím hoặc trắng đến hồng với một vết hồng ở mép.

Các tràng hoa màu tím hoặc xanh nhạt dài khoảng 2,5 cm, với môi mở rộng.

Cây xô thơm trồng để làm gì?

Cây xô thơm trong tiếng la tinh có nghĩa là “chữa lành”, vì thế nó được ứng dụng để chữa bệnh. Cây xô thơm cũng rất dễ trồng và nó thường được trồng để làm hương liệu trong trà. Ngoài ra, nó còn gắn liền với đặc tính làm sáng mắt vì có chứa các hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Cùng Gani tìm hiểu xem loại thảo mộc này còn có những tác dụng chữa bệnh nào nữa qua phần tiếp theo đây của bài viết bạn nhé!

Thành Phần Của Cây Xô Thơm

Các thành phần chính cây xô thơm hay chiết xuất tinh dầu xô thơm sage là sclareol, alpha-terpineol, geraniol, linalyl acetate, linalool, caryophyllene, neryl acetate và germacrene-D.

Ngày nay, các hợp chất trong tinh dầu xô thơm vẫn chủ yếu được dùng trong các sản phẩm làm sạch và bảo vệ mắt. Nó được cho là có tác dụng sáng mắt, cải thiện thị lực và bảo vệ chống lại sự lão hóa sớm của giác quan này.

Xem thêm: Cây Ngọc Am Là Gì? 7 Công Dụng Của Ngọc Am Mà Bạn Chưa Biết

Cây Xô Thơm Có Tác Dụng Gì?

Cây xô thơm có rất nhiều tác dụng với sức khỏe, dưới đây là một số lợi ích của clary sage bao gồm:

1. Cây xô thơm có tác dụng giúp giảm căng thẳng, trầm cảm

Hương thơm của cây xô thơm chính là món quà mà thượng đế ban tặng, mùi hương từ cây xô thơm có tác dụng giảm căng thẳng, trầm cảm một cách hiệu quả.

Một nghiên cứu chỉ ra rằng, khi hít tinh dầu cây xô thơm làm giảm cortisol ( hormone gây căng thẳng) và tạo ra một tác dụng giống như thuốc chống trầm cảm.

Ngày nay, tinh dầu của cây xô thơm được sử dụng nhiều trong liệu pháp hương thơm, bạn chỉ thêm 2-3 giọt dầu này vào máy khuếch tán và tận hưởng hương thơm sảng khoái, cảm giác hạnh phúc mà nó mang lại.

2. Tác dụng của cây xô thơm – giảm co thắt

Tinh dầu cây xô thơm rất hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị co thắt và các bệnh liên quan như  ho co thắt, đau bụng, nhức đầu và bệnh tả co thắt. Nó làm thư giãn các xung thần kinh và kiểm soát tần suất co thắt hiệu quả.

3. Công dụng kháng khuẩn của cây xô thơm

Một trong những công dụng của cây xô thơm đó chính là đặc tính kháng khuẩn và nấm. Chiết xuất tinh dầu từ cây này có thể hạn chế sự phát triển và lây lan của các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm gây ra.

Trong một nghiên cứu phòng thí nghiệm, tinh dầu cây xô thơm được cho là có thể chữa lành một số bệnh nhiễm trùng da do chủng vi khuẩn Staphylococcus gây ra.

Nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã sử dụng gạc từ 61 người bị nhiễm vi khuẩn. Từng có một vết thương khó chữa, không đáp ứng tốt với thuốc kháng sinh. Vết thương do bỏng , tiểu đường hoặc phẫu thuật. Tinh dầu xô thơm pha loãng được phát hiện có hiệu quả chống lại một số chủng vi khuẩn.

Các nghiên cứu cho thấy tinh dầu cây xô thơm đặc biệt có lợi trong việc chữa các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn ảnh hưởng đến ruột kết, ruột, đường tiết niệu và hệ bài tiết. Nó cũng hiệu quả không kém trong việc ức chế vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể chúng ta qua nước hoặc thức ăn.

4. Kích thích ham muốn tình dục

Đây là một trong những đặc tính nổi tiếng nhất của tinh dầu cây xô thơm. Nó là một chất kích thích tình dục, một chất hoặc chất kích thích để tăng ham muốn và tạo điều kiện cho ham muốn tình dục.

Nó rất hiệu quả trong việc điều trị lãnh cảm, các vấn đề tâm lý dẫn đến mất ham muốn tình dục, thậm chí là liệt dương. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có hiệu quả như nhau đối với cả nam và nữ.

Nó ảnh hưởng đến nội tiết tố và làm tăng nồng độ testosterone, có thể làm tăng hiệu suất và hứng thú trong các hoạt động tình dục.

5. Cây xô thơm giàu chất chống oxy hóa

Cây xô thơm mang trong mình rất nhiều chất chống oxy hóa có đặc tính làm se, săn chắc, ngăn ngừa rụng tóc. Chất chống oxy hóa này có tác dụng loại bỏ các gốc tự do có hại cho cơ thể thường nằm ở những vùng da có nguy cơ chảy xệ.

6. Tác dụng của cây xô thơm trong chăm sóc da

Tác dụng của cây xô thơm hay tinh dầu của nó trong chăm sóc da khá phổ biến. Các nghiên cứu phát hiện rằng cây xô thơm có chứa một loại este có tên là linalyl acetate, có tác dụng giảm viêm da và chữa lành các vết mẩn ngứa.

Hơn nữa, nó cân bằng và điều chỉnh việc sản xuất dầu tự nhiên trên da, làm giảm cả da nhờn và da khô, đồng thời làm cho làn da trông trẻ và đẹp hơn.

7. Công dụng giảm đầy hơi của xô thơm

Cây xô thơm có công dụng loại bỏ khí dư thừa trong cơ thể thông qua việc giảm cảm giác đầy hơi. Các nghiên cứu chỉ ra rằng tinh dầu xô thơm cũng ức chế sự hình thành các khí này ngay từ ban đầu.

8. Hỗ trợ giảm đau bụng kinh

Trong liệu pháp tinh dầu, hương thơm của cây xô thơm được cho là có khả năng giảm đau bụng kinh hiệu quả. Bạn không cần phải quá lo lắng vì nó không có tác dụng phụ bất lợi.

Nó chỉ đơn giản là kích thích sự mở của các kinh nguyệt bị tắc nghẽn và làm cho chúng trở nên đều đặn, đồng thời làm dịu cơn đau.

Các nghiên cứu nhỏ ở 48 phụ nữ bị đau bụng kinh bằng cách được cho một loại kem có chứa tinh dầu cây xô thơm và các loại dầu thiết yếu khác để thoa lên vùng bụng dưới của họ hàng ngày, giữa các chu kỳ kinh nguyệt.

Những phụ nữ sử dụng kem giảm đau bụng kinh đáng kể hơn so với nhóm đối chứng.

Ngoài ra, một thành phần của tinh dầu cây xô thơm là sclareol, bắt chước tác động của estrogen trong cơ thể. Vì lý do này, cây xô thơm có thể có hiệu quả trong việc giảm một số triệu chứng của thời kỳ mãn kinh.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng dầu xô thơm pha loãng bôi vào lòng bàn chân có thể làm giảm cơn bốc hỏa.

9. Tác dụng giảm huyết áp của cây xô thơm

Một tác dụng nữa của cây xô thơm là được dùng để giảm huyết áp bằng cách làm thư giãn các tĩnh mạch và động mạch, do đó làm giảm nguy cơ đau tim , đột quỵ, xơ vữa động mạch và xuất huyết não.

Bằng cách giảm huyết áp, nó mở rộng các mạch máu và cho phép tăng cường lưu thông, dẫn đến tăng oxy cho cơ và hệ thống cơ quan, tăng cường hiệu suất trao đổi chất tổng thể của cơ thể.

10. Loại bỏ mùi hôi

Bạn cũng biết những chứ khử mùi từ hóa chống tổng hợp trên thị trường chỉ có tác dụng ngắn hạn và không an toàn với sức khỏe của con người.

Hơn nữa, một số trường hợp nó còn gây ra tình trạng kích ứng và dị ứng da. Với lợi thế từ các hợp chất hoàn toàn từ thiên nhiên, tinh dầu từ cây xô thơm có tác dụng được dùng như một chất khử mùi hiệu quả mà không gây ra một tác dụng phụ tiềm ẩn nào.

Không những thế, vì là tinh dầu từ thiên nhiên, vì vậy nó không ảnh hưởng đến môi trường và tác dụng của nó kéo dài trong thời gian dài hơn.

11. Công dụng của cây xô thơm giúp cải thiện tiêu hóa 

Cây xô thơm và chiết xuất tinh dầu có công dụng thúc đẩy tiêu hóa và giảm các triệu chứng khó tiêu. Bằng cách xoa bóp nhẹ nhàng tinh dầu xô thơm pha loãng ở bụng nó có thể giúp bạn tăng cường tiết dịch vị và mật, do đó đẩy nhanh quá trình tiêu hóa và làm dịu quá trình này, giúp giảm đau bụng, đầy hơi và khó chịu ở bụng.

Xem thêm: Cây Thì Là Là Gì? Thật Bất Ngờ Với Công Dụng Của Tiểu Hồi

Cách Trồng Và Chăm Sóc Cây Xô Thơm

Cách trồng cây xô thơm

• Trồng cây xô thơm ở nơi có ánh nắng đầy đủ.
• Cây xô thơm nên được trồng trên đất thoát nước tốt vì nó không chịu ngập tốt hoặc đất bị ẩm ướt.
• Cách dễ nhất và tốt nhất để bắt đầu trồng cây xô thơm là từ một cây nhỏ. Đặt các cây cách nhau 60cm.
• Bạn cũng có thể gieo hạt lên đến hai tuần trước ngày sương giá cuối cùng. Trồng hạt giống / cành giâm vào đất thoát nước tốt từ 1 đến 2 tuần trước đợt sương giá mùa xuân cuối cùng.
• Để cây phát triển tốt nhất, đất nên ở nhiệt độ từ 17 đến 21 độ C.
• Cây phải cao từ 30 đến 75 cm.
• Trong vườn, hãy trồng gần cây hương thảo, bắp cải và cà rốt  nhưng tránh xa cây xô thơm với dưa chuột.

Cách chăm sóc cây xô thơm

• Hãy nhớ tưới nước thường xuyên cho cây non cho đến khi chúng phát triển thành cây trưởng thành để chúng không bị khô. Cần tưới nước thường xuyên để cây phát triển.
• Tỉa những cành cây già vào mỗi mùa xuân.
• Tốt nhất nên thay cây vài năm một lần để chúng vẫn tạo ra năng suất.

Làm thế nào để thu hoạch cây xô thơm?

• Nhổ bớt lá hoặc ngắt những cành nhỏ trên cây.
• Trong năm đầu tiên, thu hoạch nhẹ để đảm bảo cây phát triển đầy đủ.
• Sau năm đầu tiên, hãy nhớ để lại một vài thân cây để cây có thể tái sinh trong tương lai.
• Nếu được thiết lập đầy đủ, một cây có thể được thu hoạch tối đa ba lần trong một mùa.
• Ngừng thu hoạch vào mùa thu để cây có thể chuẩn bị cho mùa đông.

Cách bảo quản cây xô thơm sau khi thu hoạch

• Hương vị của cây xô thơm tốt nhất khi còn tươi, nhưng nó có thể được bảo quản đông lạnh hoặc sấy khô.
• Để khô, treo cành ở nơi râm mát, thoáng gió rồi phơi khô trong không khí, đợi đến khi lá dễ vò nát mới cất vào lọ đậy nắp kín.
• Xô thơm giữ hương vị tốt hơn nếu được bảo quản trong ngăn đá. Đông lạnh lá hoặc cuống trên khay, sau đó chuyển lá vào túi hoặc hộp có khóa kéo.